oryginalni artyści | lista niewydanych nagrań

     Większość albumów 2Paca została wydana po jego śmierci. Stało się to możliwe dzięki wyjątkowej płodności artystycznej tego człowieka. Szczególnie w 9 ostatnich miesiącach swojego życia, kiedy był związany kontraktem z wytwórnią Death Row Records, zdołał nagrać ogromną liczbę utworów. 17 lat po jego śmierci, mimo 7 pośmiertnych albumów, w tym trzech 2 płytowych oraz dużej liczbie nagrań, które wyciekły do internetu, wciąż pojawiają się jego nowe zwrotki. Niewiarygodny ogrom materiału utwierdza część jego fanów w przekonaniu, że raper jednak żyje.
     Dzięki determinacji matki Tupaca, Afeni Shakur, która uzyskała prawa do wszystkich nagrań Tupaca, fani na całym świecie mogli usłyszeć niewydany dotąd rap. Za to powinniśmy być jej wdzięczni. W latach 1997-1999 osoby z otoczenia Tupaca/Death Row wypuściły na rynek nielegalne wydawnictwa muzyczne, pod tytułem Makaveli 1 – 11, na których znalazły się niewydane nagrania. Rozwój internetu sprawił, że każdy fan rapera mógł je ściągnąć z sieci i odsłuchać.

      Możliwość porównania oryginalnych wersji z tymi oficjalnie wydanymi po śmierci Shakura sprawiła, że środowisko najbardziej oddanych fanów artysty zaczęło się buntować przeciw różnego rodzaju praktykom, które stosowano wobec jego twórczości. Całości obrazu dopełniają opinie współpracowników Tupaca - innych raperów, producentów, inżynierów studyjnych - którzy w większości przypadków wyrażają swoje zbulwersowanie wszelkiego rodzaju manipulacjami, których dopuścili się ludzie odpowiedzialni za oficjalne wydawnictwa pośmiertne. Główna fala krytyki przypadła na dwa ostatnie albumy. Ich zawartość przyprawia wiernych fanów o ból głowy.
     Dzięki licznym wywiadom z twórcami i współtwórcami muzyki Tupaca, mamy okazję zapoznać się z szeregiem zmian, jakich dokonano. Fragmenty z tych wypowiedzi prezentuję poniżej. Poniżej znajdują się również tracklisty pośmiertnych albumów wraz z informacją, z kim tak naprawdę Tupac nagrał dany utwór. Jest to lektura obowiązkowa dla nowej generacji fanów Tupaca Shakura! Przy niektórych tytułach (kolor niebieski) istnieje możliwość odsłuchania oryginalnej wersji. Wystarczy kliknąć na dany tytuł, a przeniesiesz się do serwisu youtube.
 

R U Still Down (Remember Me?)

    Już pierwszy pośmiertny album z 1997 roku pt. „R U Still Down (Remember Me?)” wzbudził kontrowersje ze względu na to, że w warstwie muzycznej nadano mu klimat R&B. Oceniając go jednak z perspektywy czasu i kolejnych wydawnictw, należy przyznać, że zdecydowana większość nagrań zachowała oryginalne brzmienie i obsadę.
          - Projektem zajmowało się zbyt wielu ludzi - wyjawił kolejny producent Tupaca, Mike Mosley. - Otrzymali taką szansę bez zbytniego starania się o nią. Pakowi by się to nie spodobało. Stało się tak dlatego, że ci producenci byli związani z Interscope Records. Oferowali - wedle swojego uznania - swoim kluczowym producentom po 50000 dolarów, aby zrobili to samo, co ja. Nie podobało mi się to. Nie przejmuję się tym zbytnio, ale poznałem się na takich praktykach. To jest korporacyjny biznes i ci, którzy mieli odpowiednie znajomości, jako pierwsi otrzymywali możliwość pracy nad utworami 2Paca.

CD 1
1. Redemption  
2. Open Fire  
3. R U Still Down? (Remember Me)               
4. Hellrazor (Stretch & Val Young) / OG Stretch
5. Thug Style              
6. Where Do We Go From Here (Interlude)               
7. I Wonder If Heaven Got a Ghetto              
8. Nothing to Lose (YN-Vee)       
9. I'm Gettin' Money               
10. Lie to Kick It (Richie Rich)   
11. Fuck All Y'all                   
12. Let Them Thangs Go  
13. Definition of a Thug Nigga                        

CD 2
1. Ready 4 Whatever (Big Syke)
2. When I Get Free                
3. Hold on be Strong (Stretch)                  
4. I'm Losin' It (Big Syke & Spice 1)         
5. Fake Ass Bitches                
6. Do For Love (Eric Williams of Blackstreet) / OG G-Money, Killa
7. Enemies With Me (Young Thugs) / OG Live Squad, Young Thugs, Sh'Killa
8. Nothin' but Love                 
9. 16 on Death Row               
10. I Wonder If Heaven Got A Ghetto (Hip-Hop Version)                 
11. When I Get Free II                       
12. Black Starry Night (Interlude)  
13. Only Fear of Death 

Still I Rise

     Całkiem niezły album 2Paca i Outlawz, i moim zdaniem dobry pod kątem muzycznym względem oryginałów. Niestety, z powodu nie do końca zrozumiałych decyzji, wycięto zwrotki Husseina Fatala, co było poważnym nadużyciem.
     - Usuwanie mnie z albumu nie miało żadnego sensu - przyznał później Fatal. - Kiedy zapytałem o to Outlawz, powiedzieli mi, że osobą, która usunęła mnie z albumu, była matka Paca. Dobra, było w porządku, ponieważ wciąż dostawałem w związku z tym albumem kasę. Wciąż miałem uznanie za album, ale wydaje mi się, że prawdziwym powodem, dla którego to zrobili, były pieniądze. Dochodziło między nami do rozłamów. Zaczęli zbierać procenty z piosenek ze mną, więc wykasowali moje partie. Album był dobry, ale widzisz, teraz wypuścili album Until the End of Time i nagle się na nim znalazłem. Jeśli więc to matka Tupaca była tą osobą, która zdjęła mnie z albumu Still I Rise, dziwi mnie to, dlaczego zostawiła mnie na kolejnym albumie. Wiesz, dostałem wiadomość z Kali(forni), że robili sami ten album. Wtedy przyszły do mnie te wszystkie mieszane uczucia. Nie mam czasu na radzenie sobie z uczuciami i emocjami człowieku, jesteśmy dorośli, a tu chodzi o pieniądze. Bezsprzecznie chodzi tu o pieniądze. Czarnuchy próbują mnie zabić - hej, kto chce pogadać o uczuciach, o pieprzonej taśmie?
 

1. Letter To The President (2Pac, EDI, Kastro, Big Syke)
2. Still I Rise (2Pac, Kadafi, Napoleon, Kastro, Noble) / OG Kadafi, Fatal, Big Syke
3. Secretz Of War (2Pac, Kadafi, EDI, Noble) / OG Kadafi, Fatal, Noble, alt OG - Kurupt
4. Baby Don't Cry (Keep Ya Head Up II)  (2Pac, EDI, Noble) / OG 2Pac
5. As The World Turns (2Pac, Kadafi, Napoleon, EDI, Noble) / OG Kadafi, Fatal, EDI, Noble
6. Black Jesuz (2Pac, Kadafi, Kastro, Noble, Storm) / OG Kadafi, Fatal, Kastro, Storm
7. Homeboyz (2Pac, Noble) / OG 2Pac solo
8. Hell 4 A Hustler (2Pac, EDI, Noble) / OG Kadafi, Napoleon, EDI, Noble
9. High Speed (2Pac, Kadafi, EDI)
10. The Good Die Young (2Pac, Napoleon, EDI, Kastro, Noble)
11. Killuminati (2Pac, Kadafi, EDI, Kastro)
12. Teardrops And Close Caskets (2Pac, Kadafi, Napoleon, EDI, Kastro)
13. Tattoo Tears (2Pac, Kadafi, Napoleon, Kastro, Noble)
14. U Can Be Touched (2Pac, Kadafi, Napoleon, Edi, Kastro, Noble) / OG Fatal, Napoleon, EDI, Kastro
15. Y'All Don't Know Us (Napoleon, EDI, Noble)
 

Until The End Of Time

     W jednym z wywiadów zapytano QDIII o to, aby odniósł się do ataków, które spadły na osoby zajmujące się produkcją tego albumu. Chodziło ponownie o zmianę brzmienia na R&B. - (Śmiech) Byłem celem wielu takich ataków - odpowiedział QDIII. - Wiesz co, doceniam to, że ludzie uważają, iż powinniśmy się trzymać oryginałów. Problem jednak tkwił w tym, że na niektóre sample nie mieliśmy zezwoleń, rozumiesz? W niektórych przypadkach było tyle zamieszania w kwestiach dotyczących publikacji, że łatwiej było dokonać remiksów tych utworów. Nie sądziliśmy, że ludzie poczują się tym dotknięci. Prawdę mówiąc, mogłem pozostawić te utwory w obojętnie jakiej wersji, to nie było czymś, nad czym się zastanawialiśmy w stylu: "zróbmy to lepiej." To nie było tak. Chodziło o to, że ludzie słyszeli bootlegi, więc spróbowaliśmy zrobić coś innego, mając zgodę na publikację i sądzę, że niektórym ludziom naprawdę się to nie podobało. I ja to doceniam. Wiesz, to jest prawie jak bluźnierstwo, takie grzebanie w podkładach. Doceniam ich opinię.
     Wydawcy wykazali się tutaj pewną niekonsekwencją, bo czemu miało służyć zastąpienie Nuttso w Words 2 My Firstborn, skoro w Runnin' on E rapował niczym w oryginale? Jedno dobre, że zastąpił go zespół Above The Law, który Tupac cenił, a nie tak, jak w przypadku ostatnich albumów ludzie mu zupełnie obcy... Sam Nuttso bardzo pozytywnie wypowiadał się o działaniach Afeni Shakur. - Proszę mamo, to należy do ciebie - powiedział oddając jej taśmy matki, które były w jego posiadaniu. - Nic za to nie chcę. Weź je. Ludzie oferowali mi za nie niebotyczne pieniądze, ale ja ich nie chcę. - Nie tak załatwiamy tego rodzaju sprawy – powiedziała mi. – Zapłacę ci taką kwotę za ten rap i taką kwotę za tą taśmę. Zatrzymam twoje zwrotki, wydam to na albumie 2Paca i dostaniesz swoje tantiemy. I nie odmawiaj. Zamurowało mnie. Było to szczęście, którego z całą pewnością nie oczekiwałem. Więcej radości sprawiło mi oddanie jej tych taśm, których nie ma nikt inny, niż sprzedanie ich komuś obcemu. Muszę przyznać, że była to jedna z najmądrzejszych rzeczy, jaką kiedykolwiek zrobiłem, bo po 16 latach wciąż dostaję tantiemy z albumu 2Paca.

CD 1
1. Ballad of a Dead Soulja      
2. Fuck Friendz (Tiffany Villarreal)    
3. Lil' Homies / OG Danny Boy
4. Let Em Have It  (SKG, Honey) / OG Storm, Val Young          
5. Good Life (Big Syke & E.D.I.)                 
6. Letter 2 My Unborn (Anthem, Tena Jones) / OG Natasha Walker        
7. Breathin' (Noble, Napoleon, Kastro, EDI) / OG 2 zwrotka frestyle Tupaca
8. Happy Home (Yusef Sharid, Barbara Wilson, Tracy Hardin) / OG Michel'le      
9. All Out (Kastro, Napoleon, EDI) / OG Kadafi, EDI, Kastro, Napoleon, Noble
10. Fuckin' with the Wrong Nigga       
11. Thug N U Thug N Me (Remix) (K-Ci & JoJo) / OG Jewell         
12. Everything They Owe (Timothy) 
13. Until the End of Time (R.L. Huggar of Next) / OG 6.9     
14. M.O.B. (Fatal, Mopreme, Big Syke, Kadafi)     
15. World Wide Mob Figgaz (EDI, Noble, Napoleon, Ta'he) / OG Big Syke, EDI, Kastro

CD 2
1. Big Syke Interlude (Big Syke)
2. My Closest Roaddogz (Shiro, Timothy)
3. Niggaz Nature (Remix) (Lil' Mo) / OG Val Young
4. When Thugz Cry / OG Nancy Fletcher, Jewell
5. U Don't Have 2 Worry (Noble, EDI, Napoleon, Kastro, Kadafi) / Storm, Noble, Kastro, Kadafi           
6. This Ain't Livin' (Vanessa)
7. Why U Turn On Me
8. Last Ones Left (Napoleon, Kastro) / OG EDI, Napoleon
9. Thug N U Thug N Me (K-Ci & JoJo) / OG Jewell
10. Words 2 My First Born (Above the Law) / OG Nuttso
11. Let Em Have It (Remix) (Lisa Left Eye Lopes) / OG Storm, Val Young              
12. Runnin' on E (Fatal, Kadafi, Noble, Nuttso)       
13. When I Get Free (J. Valentine) / OG  bez śpiewanego refrenu
14. Until the End of Time (Remix) (Richard Page) / OG 6.9     
 

Better Dayz

     Album Better Dayz, w mojej opinii, utrwalił w znaczący sposób praktykę usuwania lub zastępowania oryginalnej obsady innymi artystami. - Jest to wstyd, że wykorzystano pewnych artystów, z którymi jestem pewien, że Pac nigdy by nie nagrywał – mówił później Shock G. - Pac miał zwyczaj pracować z ludźmi, których lubił. Nie miało znaczenia, czy jesteś dobry. Jeśli cię lubił, nagrywał z tobą. A jeśli cię nie lubił, to obojętnie, jak dobry byś nie był, nie chciał mieć z tobą nic wspólnego.
     Dawny kolega z THUG LIFE, Macadoshis, również dorzucił swoje trzy grosze w tej kwestii. - Mam do tego prawo – zaznaczył - ponieważ jestem częścią rodziny Tupaca. A wszyscy ci inni frajerzy chcą się tylko uczepić poł jego płaszcza. Wykorzystują go do tego, aby zabłysnąć. Nie będę ich potępiał czy coś, wiesz, oni kochają Paca, potem się mogą pochwalić - "Hej nagrałem piosenkę z Tupakiem!" Jeśli ja bym miał do czynienia z tym materiałem, to byłbym w studio i nagrywałbym to tak, jak zawsze to robiliśmy.

     Dina LaPolt, były prawnik pracujący dla Majątku Tupaca podała Afeni Shakur, jako osobę odpowiedzialną za obsady poszczególnych utworów. - Oczywiście rozważa czasami możliwość umieszczenia oryginalnych artystów – mówiła - i producentów, ale jest to po prostu niepraktyczne z wielu powodów. Niektórzy z nich są trudni w negocjacjach i mają nieodpowiednie wymagania, które krzywdzą wyłącznie ich, nie nas. Mimo to Afeni Shakur zawsze przeznacza im część praw, choć nie musi tego robić. Jest wobec nich lojalna i pełna szacunku, ponieważ byli on przyjaciółmi jej syna i pracowali razem z nim.

     - Jeśli przesłuchasz całego albumu (Better Dayz) - mówił producent Johnny J - to będziesz mógł usłyszeć produkcję Johnny'ego J'a, robiącego swoje z Tupakiem, w zestawieniu z kimś, kto spieprzył utwór, robiąc gówniany remiks - tak to określę. Nie sprawia mi problemu mówienie takich rzeczy, ponieważ niektóre sukinsyny wiedzą, jak spierdolić nagranie. Dla nich moja najlepsza rada brzmi: czasami po prostu to zostaw, jeśli coś nie jest zepsute, to tego nie naprawiaj. Ludzie mogą doceniać jego teksty, ale poczują, że ktoś spieprzył muzykę. Nie lubią tego, co ktoś z tym zrobił. I jeśli ludzie słyszą oryginał z bootlega, a potem posłuchają tego tragicznego remiksu, powiedzą: "Cholera, przecież bootlegi brzmią lepiej."
     - Wszyscy go wykorzystują - żalił się Spice 1 - Ja Rule, Nelly, oni wszyscy. Wkurza mnie tylko to, że słuchacze rapowi i publika nic nie mówi na ten temat, a powinna. Wkurza mnie to, że oni doskonale wiedzą, że Pac nie lubił Nasa czy Jay'a-Z i puszczają tą piosenkę w radiu. Coś takiego jest oburzające i powoduje to, że jestem cholernie wściekły. Człowiek chciałby teraz wykorzystać jeden z ich pieprzonych podkładów i zarapować na nim o nich.
     Dla mnie rzeczą absolutnie niewybaczalną i nie mającą żadnego logicznego uzasadnienia było wyrzucenie zwrotki Spice'a 1, rapera legendarnego i wciąż na bardzo wysokim poziomie. Jest to bluźnierstwo w czystej postaci. Innymi ofiarami edytowania utworów padli: Kurupt (który w Still Ballin' był REWELACYJNY) i Daz, Kokane, ponownie Nuttso, Big Syke, raperka należąca do Outlawz - Storm i Gonzoe.

CD 1
1. Intro           
2. Still Ballin' (Trick Daddy) / OG Kurupt       
3. When We Ride on Our Enemies 
4. Changed Man (Jazze Pha, Johnta Austin, T.I.) / OG Big Syke, Nate Dogg  
5. Fuck Em All (Kadafi, EDI, Noble, Napoleon, Kastro) / OG Kadafi, EDI
6. Never B Peace (E.D.I., Kastro) / OG Marvaless, Storm, Danny Boy        
7. Mama's Just a Little Girl (Kimmy Hill) / OG śpiewanego refrenu
8. Street Fame
9. Whatcha Gonna Do? (Noble, Kastro) / OG Storm
10. Fair Xchange (Jazze Pha) / OG Tyrone Wrice, Cappucine Jackson
11. Late Night (Fatal, Kadafi, DJ Quik)
12. Ghetto Star (Nuttso)
13. Thugz Mansion (Acoustic Version) (Nas, J.Phoenix) / OG solo 

CD 2
1. My Block (Remix) 
2. Thugz Mansion (Anthony Hamilton) / OG bez Hamiltona
3. Never Call U Bitch Again (Tyrese) / OG Danny Boy, Jewell
4. Better Dayz (Mr Biggs) / OG solo lub wersja z Big Syke'iem i OFTB
5. U Can Call (Jazze Pha) / OG Puff Johnson
6. Military Minds (Cocoa Brovaz, Buckshot)
7. Fame (Kadafi, Noble, Napoleon, Kastro) / OG Kokane, EDI, Kadafi, Spice 1   
8. Fair Xchange (Remix) (Mýa) / OG Tyrone Wrice, Cappucine Jackson
9. Catchin' Feelins (Napoleon, EDI, Hellraza) / OG niedokończony, tylko 1 zwrotka Tupaca
10. There U Go (Big Syke, Kastro, Kadafi, Noble, Jazze Pha) / OG Big Syke, Kastro, Kadafi, EDI, Malik
11. This Life I Lead (Noble, Napoleon, Kastro, EDI) / OG Gonzoe, Nuttso, Dogg Pound
12. Who Do U Believe In? (Yaki Kadafi, Big Pimpin' Delemond)             
13. They Don't Give a Fuck About Us (EDI, Kastro, Kadafi, Napoleon)
14. Outro
 

Loyal To The Game

     - Było tam kilka naprawdę fajnych piosenek – przyznał EDI. - Jednocześnie poczułem, że Eminem został postawiony w trudnej sytuacji. Nie miał szansy pracy na żadnym z ostatnich nagrań Tupaca, czy na nagraniach Paca z okresu "Death Row". Pracował nad materiałem z początku lat 90-tych, gdy Tupac nie był u szczytu kariery. Mimo wszystko album mógł zostać zrobiony lepiej. Na pewno nie brzmiał, jak wcześniejsze albumy Tupaca. Doceniamy każdego, kto poświęcił swój czas na pracę nad tym albumem. Doceniam także każdego, kto pomaga matce Tupaca, wspierając ją i nie myśląc o korzyściach. Album nie był najlepszy, niektóre kawałki były straszne. Ale robione to było z szacunkiem. Eminem doszedł do tego w uczciwy sposób.
     - Szczerze mówiąc, to tylko 2 nagrania są godne uwagi - powiedział producent Tupaca, Assassin. - Myślę tu także o "Black Cotton". Ktokolwiek zajmował się wokalem Tupaca w czymś takim, musi się wiele nauczyć o umieszczaniu go w odpowiednim miejscu, ponieważ cała połowa pierwszej zwrotki i prawie cała reszta jest całkowicie poza tempem. Jestem pewien, że nie spodobałoby się to Pacowi, czy też oryginalnemu producentowi.
      Tym producentem był Deon Evans, który zdradził później, że w tym kawałku z powodu kłótni, czy innego nieporozumienia zabrakło Mopreme'a, który miał tam rapować. Szkoda, że ktoś nie poszedł tym śladem i nie dokończył tego utworu w taki sposób. Zamiast tego ponownie Outlawz i... Eminem. To smutne.
     Zupełnie niejasną rzeczą jest zmiana prędkości głosu Tupaca i sklejanie słów Tupaca w nowe zdania, jak na przykład: "G-unit in this mothafuckin house". Jak Ty to widzisz - zapytano Assassina. - Rozmawiałem o tym z Shockiem - odrzekł - i ustaliliśmy, jak oni to zrobili. Możesz wziąć różne części wypowiedzi/piosenki Paca i za pomocą prostych narzędzi łatwo złożyć je w całość, tworząc nowe zdania. Prosta metoda, jeśli nie masz w studiu Paca lub kogoś brzmiącego jak on.

   - Odkąd jego majątkiem zarządzają skurwiele - ocenił z niebywałą szczerością Snoop Dogg - słyszysz: "Czarnuchu, Pac dał ci szansę na tym nagraniu, nie zasługujesz na żadne pieniądze! Powinieneś być wdzięczny". To jest właśnie ta popieprzona mentalność obecna przez długi czas. Jeśli Pac szanował Bad Azza na tyle, by z nim nagrywać, to do cholery podziel się z nim, nawet jeśli dasz czarnuchowi 50 centów! Oni zachowują się tak, jakby czarnuch nie miał nic do powiedzenia. Czarnuch musi jeść! [Bad Azz] włożył w ten utwór całego siebie. Fakt, był to kawałek Paca, ale do cholery, Bad Azz też coś zrobił! Na tym polega ta gra.
     - Ona myślała o uczynieniu jego albumu wielkim - powiedział Daz Dillinger - ale w rzeczywistości, to jest to najgorzej sprzedający się album Tupaca. To jest najgorszy album Tupaca. Muzykę Tupaca należy trzymać jak najdalej od Eminema. Kuźwa, to wszystko brzmi jednakowo.
     Wykaz poszkodowanych jest w wypadku tego albumu znaczny. Najdziwniejsza wydaje mi się nieobecność Mopreme'a i Stretcha, a także featuring z... Eltonem Johnem.
 

1. Soldier Like Me (Eminem) / OG: 1 zwr. z Souljah's Revenge, 2 zwr. z  Judgement Day (Dee Tha Mad Bitch, Mopreme, Stretch)
2. The Uppercut (E.D.I. Mean, Young Noble) / OG Sista Souljah
3. Out On Bail            
4. Ghetto Gospel (Elton John) / OG Jesse oraz wersja z 4 zwrotkami Tupaca
5. Black Cotton (Eminem, Kastro, Young Noble) / OG Mouse Man
6. Loyal to the Game (G-Unit) / OG Treach, Riddler
7. Thugs Get Lonely Too (Nate Dogg) / OG Rated R
8. N.I.G.G.A. (Jadakiss) / OG Mouse Man, Mopreme
9. Who Do You Love? / OG Stretch
10. Crooked Nigga Too / OG Stretch  
11. Don't You Trust Me? (Dido) / OG Dave Hollister, Roniece Levias         
12. Hennessey (Obie Trice) / OG Big Syke, Mopreme
13. Thug 4 Life / OG Stretch
14. Po Nigga Blues (Scott Storch Remix) (Ron Isley)  / OG bez śpiewanego refrenu
15. Hennessey (Red Spyda Remix) (E.D.I., Sleepy Brown) / OG Big Syke, Mopreme
16. Crooked Nigga Too (Raphael Saadiq Remix) (Raphael Saadiq) / OG Stretch 
17. Loyal To The Game (DJ Quik Remix) (Big Syke, DJ Quik) / OG Treach, Riddler
 

Pac's Life

     - Nie sądzę, żeby to się Tupakowi podobało - powiedziała piosenkarka z Death Row, Nanci Fletcher. -  Słyszałam wiele razy, jak rozmawiał z Johnny J’em w studio i wiem, jak mają wyglądać różne kwestie. Wszyscy ci producenci dodają tam artystów, których najprawdopodobniej Tupac by tam nie chciał. Szkoda, ale co zrobić? Johnny J wyprodukował Don’t Stop The Music, on zrobił to tak, jak należało.
     - Słyszałem, jak ludzie żalą się, że wycięto ich zwrotki - mówił Ryan D, raper i producent z Marin City. - Wydawało mi się to jakimś szaleństwem, że umieszczają na tych kawałkach nowych raperów i zacząłem się zastanawiać, czy Tupac w ogóle by z nimi cokolwiek nagrał. Jednocześnie nie mogę mieć o to pretensji. To są decyzje Afeni i może ona zrobić z wokalami Tupaca, co jej się podoba. Niespecjalnie podobał mi się ten album 2Paca, gdzie umieszczono tych wszystkich nowych raperów. Lubię zwrotki Tupaca i tego chcę słuchać. Nie mogę jej za to winić, bo w sumie, to dzięki temu on jest w obiegu aż do teraz

     - Pac zmarł i wszystko poszło w diabły - podsumował rozgoryczony raper Capital LS. - To, co wedle mojej wiedzy miało się stać, nie stało się. Kiedy dokonali tych zmian, nawet nie raczyli się ze mną skontaktować. Sam musiałem do nich zadzwonić i dowiadywać się, co zrobili z moimi wokalami, moimi pieniędzmi i całą resztą. Ktoś powiedział mi, że wydano moją muzykę. – Słuchaj, zremixowaliśmy te Worldwide Dime Piece – powiedzieli mi. Powiedziałem im, że mogli się ze mną skontaktować, żebym sam zremixował mój własny kawałek. Działy się wtedy (z muzyką Paca) różne tego rodzaju rzeczy, że angażowano do tego osoby, które się na tym nie znały. Ściągali ludzi z zewnątrz, ludzi z nazwiskiem – jak Eminem – żeby się tym zajęli. Rozumiem ten rodzaj myślenia, ale zupełnie wypadli z właściwych torów. Według mnie powinni współpracować z ludźmi, którzy tworzyli tą muzykę i niech oni współpracują (w studio) z raperami wybranymi przez Amaru. Dzięki temu utrzymano by jakąś ciągłość. Człowieku, kiedy on zmarł, wszystko poszło w cholerę. Aż do śmierci Tupaca nic nie dostałem za swoją pracę. Zapłacili mi po śmierci Tupaca, ale nie tyle, ile powinienem, bo podkład (Worldwide Dime Piece) zrobił na nowo ktoś inny i obcięli mi przez to tantiemy.
 

1. Untouchable (Remix) (Krayzie Bone) / OG solo
2. Pac's Life (Ashanti, T.I.) / OG solo, 2 zwrotka z This Life I Lead
3. Dumpin' (Carl Thomas, Fatal, Papoose) / OG Gonzoe, Kurupt, Nuttso, Scarlo        
4. Playa Cardz Right (Female) (Keyshia Cole) / OG Michel'le, Big Syke, EDI, Kadafi, Mopreme
5. What'z Next? (A3, Jay Rock) / OG Big Syke, Mopreme, Prince Ital Joe, Natasha Walker
6. Sleep (Chamillionaire, Young Buck) / OG EDI, Fatal, Kastro
7. International (Nipsey Hussle, Young Dre The Truth) / OG Greg Nice, Capital LS, Asu, Snoop Doggy Dogg, Queen
8. Don't Sleep (Nutt-So, Kadafi, Lil' Scrappy, Stormy) / OG Nuttso, Kadafi, Napoleon, Kastro, Lil Big
9. Soon As I Get Home (Kadafi)
10. Playa Cardz Right (Male) (Ludacris, Keon Bryce) / OG Tyrone Wrice, Big Syke, EDI, Kadafi , Mopreme
11. Don't Stop (Noble, Fatal, Kadafi, Big Syke, EDI, Stormy) / OG EDI, Fatal, Nanci Fletcher
12. Pac's Life (Remix) (Chris Starr, Snoop Dogg, T.I.) / OG solo
13. Untouchable (Fatal, Kadafi, Gravy) / OG Kadafi, Fatal, EDI

Podsumowanie

     - Lubię te albumy – mówi EDI, członek Outlawz - ponieważ dają one fanom Tupaca szansę na dodatkowe doświadczenie jego muzyki. Jest jednak też druga strona. Czasami nagrania te nie są robione dobrze i kto wie, co Tupac robiłby w 2005 roku. Mam poważne wątpliwości, czy Pac byłby na tych samych nagraniach, na których był w roku 1996. Za każdym razem, gdy wtrącasz się z czymś, zmieniając oryginalny stan, odchodzisz daleko od autentyczności. W tych nowych nagraniach prawdziwa moc i emocje to jedynie krótkie momenty. Jeśli producent zrobi to dobrze, to wspaniale. Ale gdy on angażuje się w to tylko dlatego, że widzi w tym kolejna okazję, a nie możliwość pracy z najlepszym raperem, to muzyka wiele na tym traci.
     - Nagrania te powinni produkować oryginalni producenci lub producenci, z którymi Pac współpracował - powiedział Assassin. - Nagrania te są prawdziwe tak długo, jak pozostają na nich ludzie, których Pac znał i z którymi się trzymał. Ludzie chcą słyszeć coś, co jest autentyczne. Tak długo jak nie zmienisz oryginalnych artystów, ludzie ci wrócą i nagrają zwrotkę na nowo. Kluczem do wszystkiego jest obecność na nagraniach ludzi, których Pac znał. Jeśli jakiś czarnuch mnie obraził, a teraz jest martwy, to nie mogę wziąć sobie jego wokalu i nagrać z nim utworu, tak jakby między nami było wszystko w porządku. To jest dla mnie kurestwo.
     - To jest wyzysk - ostro skrytykował Kendrick Lesane, kuzyn Tupaca. - Mówię tu o tych wszystkich prawnikach i osobach, które podpisują umowy z artystami i wytwórniami – jak Interscope czy Death Row. Słyszysz remiks Tupaca z Eminemem i jest to słabe. Słyszysz remiks Tupaca i jeszcze innego kolesia i znowu jest to słabe. Polityka. Kilka osób z tego kręgu kręci swoje lody i zarabia na Majątku Tupaca, współpracując z innymi wytwórniami, które promują (na nagraniach Tupaca) swoich artystów

     Kurt Kobane, producent z Death Row tak widzi pomysł na kolejny album Tupaca - My musimy zająć się jego przygotowaniem. Powiem ci, kto powinien się tym zająć: JA! (śmiech). Ja, Hurt ‘Em Badd, niektórzy z producentów zaangażowani przy Me Against The World. To musi być materiał dobrej jakości. Wszyscy musimy razem zasiąść przy stole i musi być jeszcze ktoś – Outlawz. Potrzeba ludzi, którzy są obecnie dobrymi producentami, bo ten album nie może brzmieć tak, jak w 1996 roku. To przybliżyło by Paca młodszemu pokoleniu, które słucha gównianych remiksów. Dzisiaj musisz się wręcz sprzeczać z nimi, że Pac był rzeczywiście tak dobry (bo po remiksach tego nie słychać). Oni słyszeli tylko album zrobiony przez Eminema.

     Na koniec warto wspomnieć o albumie The  Lost Tapes – Static, który jest zbiorem wczesnych nagrań zespołu Strictly Dope (2Pac i Ray Luv) wydanych przez członka Digital Underground, Choppmastera J’a. Ten pośmiertny album prezentuje niewydane i bynajmniej nieprzypadkowo skompletowane wcześniej utwory w wydaje się niezmienionej formie od czasu ich powstania. Po bataliach sądowych, album ten można uznać za wydany legalnie. Istniała jeszcze możliwość wydania przez Amaru Records albumu, który Tupac rzeczywiście planował wypuścić na rynek – One Nation. Przez lata wskutek takich, a nie innych decyzji część z tych utworów rozeszła się na innych albumach. Zagadnieniu temu poświęcę wkrótce osobny dział.

Opracowanie materiału: Piotr Studziński
Zestawienie oryginalnych artystów: Tomasz Dobner (Marvelouz) - dzięki wielkie!